Uczulenie na nikiel – jak radzić sobie z alergią kontaktową i pokarmową ?
Uczulenie na nikiel jest alergią na całe życie. Choć możliwe jest łagodzenie objawów, nie istnieją skuteczne metody leczenia. Efektów nie przynosi również odczulanie. Możesz radzić sobie jednak z alergią na nikiel i objawami, które jej towarzyszą. W tym celu ogranicz kontakt z przedmiotami mającymi w składzie ten metal, wprowadź kilka modyfikacji w diecie i zastosuj środki farmakologiczne przepisane przez lekarza alergologa.
Polecane
Uczulenie na nikiel – przyczyny powstawania
Jednym z najczęściej diagnozowanych przez alergologów uczuleń kontaktowych i pokarmowych jest nietolerancja organizmu na nikiel. Uczulenie to dotyczy aż 13 procent osób dorosłych i 8 procent dzieci.
Częściej z tą nieprawidłowością układu odpornościowego borykają się kobiety. Główną tego przyczyną jest noszenie biżuterii wykonanej z niklu. Co ciekawe, osoby, które nosiły aparat ortodontyczny zrobiony ze stopu z dodatkiem niklu, są mniej podatne na tę alergię.
Metal ten jest stosowany powszechnie w produkcji stali nierdzewnej (stanowi od 0,5 do 30 procent jej składu). Jeśli jesteś alergikiem, reakcję może wywołać guzik spodni, sprzączka od paska, sztućce, a nawet oprawki okularów. Ponadto nikiel znajduje się w wodzie i glebie. W związku z tym może wywoływać także reakcję uczuleniową ze strony układu pokarmowego.
Nikiel przedostaje się do organizmu przez skórę oraz drogą pokarmową, a następnie prowokuje silną reakcję organizmu. Warto przy tym dodać, że pojedyncze cząsteczki nie stanowią zagrożenia. Dopiero w połączeniu z białkami organizmu wywołują odpowiedź immunologiczną.
Uczulenie na nikiel – objawy alergii
U osoby uczulonej reakcję alergiczną może wywołać kontakt skóry z przedmiotami mającymi nikiel w składzie (przy prowokowanych reakcjach wystarczy dawka 0,44 µg/cm kw. skóry) oraz spożycie zaledwie 0,3 mg niklu. Objawy mogą mieć postać:
alergicznego kontaktowego zapalenia skóry (ACD),
zapalenia spojówek,
stanu zapalnego błon śluzowych jamy ustnej,
nieżytu nosa,
wyprysku rozproszonego w postaci czerwonych, sączących się grudek (przypominających nieco rumień nagły charakterystyczny dla tzw. trzydniówki),
pokrzywki połączonej z objawami brzusznymi,
astmy oskrzelowej.
Ponadto uczulenie na nikiel może skutkować ogólnoustrojową alergią organizmu, polegającą na przykład na odrzuceniu implantów ortopedycznych i stomatologicznych.
Jak radzić sobie z alergią na nikiel?
Ze względu na obecność niklu w przedmiotach codziennego użytku, produktach spożywczych i wodzie samodzielne radzenie sobie z alergią polega głównie na wprowadzeniu ograniczeń dietetycznych i stosowaniu preparatów łagodzących objawy skórne.
Alergia na nikiel – co można jeść, a czego unikać?
Niklu jest więcej w produktach roślinnych niż zwierzęcych. Biorąc pod uwagę, że dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek wynosi 300–600 ug, ogranicz podaż:
kakao i czekolady,
soi,
mąki owsianej,
orzechów,
migdałów,
warzyw strączkowych,
zbóż (pszenicy, żyta, owsa, prosa),
herbaty.
Choć całkowite wyeliminowanie niklu z diety nie jest możliwe (ani korzystne dla zdrowia), to zmniejszenie jego spożycia wpływa na ograniczenie intensywności i rozległości alergii skórnej.Wprowadzenie diety eliminacyjnej skonsultuj z dietetykiem. Rezygnacja z pewnych produktów może bowiem doprowadzić do niedoborów, które będą równie niebezpieczne dla zdrowia, jak reakcje alergiczne.
Uczulenie na nikiel – czym smarować skórę?
Powszechność występowania niklu sprawia, że niemożliwe jest całkowite wyeliminowanie z nim kontaktu. Możesz jednak, poza wspomnianymi ograniczeniami dietetycznymi, zredukować kontakt z przedmiotami, które uwalniają nikiel w ilości mogącej wywołać stan zapalny skóry.Jeśli alergia objawia się u ciebie powstawaniem swędzącej wysypki, możesz stosować przepisane przez lekarza maści z glikokortykosteroidami, zwanymi potocznie sterydami. Mają one działanie przeciwzapalne, dlatego chętnie są stosowane jako środek immunosupresyjny i przeciwalergiczny.
Alergia na nikiel – odczulanie i farmakoterapia
Podstawowym elementem diagnostyki (poza przeprowadzeniem wywiadu) jest wykonanie testów na alergie pokarmowe i kontaktowe, których zadaniem jest potwierdzenie uczulenia na nikiel. Badanie to zwykle wykonuje się przy pomocy testu płatkowego. W tym celu do skóry uczulonego lekarz przykleja plaster nasączony alergenem i sprawdza odczyn zapalny w drugiej, a niekiedy również w trzeciej i czwartej dobie. Ponieważ ta forma diagnostyki nie jest doskonała, zwykle łączy się ją z przeprowadzaniem badania laboratoryjnego próbki krwi.
Jeśli specjalista potwierdzi uczulenie, wówczas możesz zdecydować się na przyjmowanie leków. Pamiętaj jednak, aby nie łączyć ich z wapniem (zwanym potocznie wapnem na alergię). Może ono bowiem zaburzyć wchłanianie substancji aktywnych i tym samym uczynić farmakoterapię nieskuteczną.
W celu łagodzenia objawów alergii na nikiel alergolodzy zwykle zalecają stosowanie doustnie glikokortykosteroidów (w ciężkim przebiegu uczulenia) oraz leków antyhistaminowych (tłumiących reakcję uczuleniową przez spowolnienie wydzielania histaminy odpowiedzialnej za reakcje alergiczne).
Objawy alergii na nikiel można złagodzić, ale, niestety, nie ma możliwości wyleczenia. Odczulanie nie jest w tym przypadku skuteczne, dlatego nie praktykuje się go.
- E. Czarnobilska i in., Mechanizm alergii na nikiel, „Przegląd Lekarski” 2007, nr 64, s. 502–505.
- M. Wojciechowska i in., Nadwrażliwość na nikiel, „Alergia, Astma, Immunologia” 2008, nr 13(3), s. 136–140.
- R. Śpiewa, J. Piętowska, Nikiel – alergen wyjątkowy. Od struktury atomu do regulacji prawnych, „Alergologia, Immunologia” 2006, nr 3–4, s. 58–62.
- A. Kaszuba i in., Miejscowe glikokortykosteroidy w leczeniu chorób skóry – zalecane standardy postępowania, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2009, t. 3, nr 5, s. 347–358.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.