Jakie właściwości oraz zastosowanie ma witamina C?

Co to jest witamina C i jakie ma właściwości?

Witamina C, znana także pod nazwą kwasu askorbinowego, należy do grupy przeciwutleniaczy. Jej działanie antyoksydacyjne badacze oceniają jako silne lub bardzo silne. Dzięki swoim właściwościom witamina ta ma wpływ na wolne rodniki, które są odpowiedzialne za starzenie się skóry.

Neutralizowanie wolnych rodników to nie jedyna zaleta witaminy C. W kosmetyce ma duże znaczenie w działaniu anti-aging. Spłyca zmarszczki, rozjaśnia skórę i zmniejsza widoczność przebarwień. Kosmetyki z witaminą C rozjaśniają skórę, dodają jej blasku. Witamina uszczelnia naczynka krwionośne, dlatego jest pożądana w pielęgnacji cery naczyniowej. 

Witamina C jest składnikiem wielu kremów, balsamów czy serum. Ze względu na jej długą historię powstało mnóstwo badań, które udowadniają pozytywny wpływ kwasu askorbinowego na skórę. Już kilkuprocentowy dodatek witaminy do kosmetyku może po kilku tygodniach stosowania znacznie zredukować zmarszczki, rozjaśnić skórę i zmniejszyć przebarwienia.

Warto wspomnieć także, że witamina C pomaga zachować piękny wygląd. Kwas askorbinowy należy do witamin wspierających zdrowie paznokci i włosów. Dzieje się tak, ponieważ uczestniczy ona w produkcji kolagenu, który jest jednym z budulców wymienionych tkanek.

Jak działa i jakie zastosowanie ma witamina C w medycynie?

Wspomniane wcześniej właściwości neutralizujące wolne rodniki i rozjaśniające przebarwienia nie są jedynymi, które ma witamina C. Jest to bowiem związek o bardzo szerokim zastosowaniu medycznym. Nie będzie przesadnym stwierdzenie, że witamina C jest niezbędna dla zdrowia i życia każdego człowieka. Dzieje się tak, ponieważ bierze ona udział w wielu różnych procesach organizmu.

Procesy, w których bierze udział witamina C, to m.in.: produkcja czerwonych krwinek (erytrocytów), synteza kolagenu, przyswajanie żelaza, aktywowanie enzymów, gojenie się ran, regulacja ciśnienia tętniczego, wzmocnienie kości i stawów, zapobieganie odwapnianiu się kości, synteza neuroprzekaźników oraz regulacja gospodarki lipidowej. Dodatkowo kwas askorbinowy zapobiega także powstawaniu zaćmy, dzięki czemu należy do grupy witamin wspierających wzrok.

Kiedy i jak stosować witaminę C?

Witaminę C przyjmować można w ciągu całego roku. Warto jednak pamiętać, że najlepiej stosować tę i inne witaminy w postaci zróżnicowanej diety. Mitem jest, że najwięcej tej witaminy znajduje się w cytrynie. Chociaż oczywiście cytryny także warto jeść, ponieważ oprócz kwasu askorbinowego są bogate w witaminy E, A, z grupy B oraz potas, magnez, sód i żelazo.

Kwas askorbinowy w swojej łatwo przyswajalnej formie jest dostępny w wielu produktach pochodzenia roślinnego. Mowa m.in. o warzywach, owocach czy ziołach. Jego ilości różnią się w zależności od sposobu uprawy roślin czy ich pochodzenia. 

Wśród najlepszych źródeł wymieniane są najczęściej:

• rokitnik (zawiera aż około 900 mg witaminy C w 100 g owocu),

• owoc dzikiej róży (250–800 mg/100 g),

• natka pietruszki (270 mg/100 g),

• lucerna (200 mg/100 g),

• czarne porzeczki (150–300 mg/100 g),

• czerwona papryka (125–200 mg/100 g),

• truskawki (46–90 mg/100 g),

• brokuły (65–150 mg/ 100 g),

• brukselka (65–145 mg/100 g),

• kiwi (84 mg/100 g).

Dopiero na dalszych miejscach plasują się grejpfrut (30–70 mg/ 100 g) i cytryna (40–60 mg/100 g). 

Jakie są objawy nadmiaru witaminy C?

Prawidłowa dzienna dawka kwasu askorbinowego wynosi od 60 do 90 mg. Dokładna ilość zależy od kilku czynników, m.in. stanu zdrowia, wieku czy diety.

Do hiperwitaminozy witaminy C w organizmie doprowadzić może przede wszystkim nierozważna i długotrwała suplementacja. Mowa w szczególności o stosowaniu dawek powyżej 1000 mg dziennie. W wyniku takiego działania może dojść do wzrostu stężenia kwasu szczawiowego, który jest jednym z metabolitów witaminy C. Jest to jednak bardzo rzadkie zjawisko ze względu na samoistne pozbywanie się kwasu askorbinowego przez organizm.

Nadmiar witaminy C wydalany jest z moczem i na ogół nie wymaga specjalistycznego leczenia. Może się jednak zdarzyć, że zakwaszenie moczu wpłynie na krystalizację moczanów i cytrynianów, co z kolei może wywołać kamicę dróg moczowych. Dodatkowo długotrwałe stosowanie zbyt dużych ilości kwasu askorbinowego może wpłynąć na zaburzenia wchłaniania związku.

Jakie są objawy niedoboru witaminy C?

Niedobór, podobnie jak nadmiar, kwasu askorbinowego nie jest skrajnym zjawiskiem, zwłaszcza w Europie. Dotyczy on najczęściej krajów słabo rozwiniętych oraz osób stosujących niezdrowe restrykcyjne diety.

Do najczęstszych symptomów niedoboru witaminy C należą: osłabienie, wzmożona męczliwość, słaby apetyt, niska odporność, częste infekcje, niegojenie się ran oraz próchnica, krwawienie i rozpulchnienie dziąseł.

Jeśli zauważysz u siebie któreś z tych objawów, skonsultuj się z lekarzem rodzinnym, by rozpocząć diagnostykę lub uzyskać informację o suplementowaniu witaminy C w Twoim konkretnym przypadku.

Jednym z najbardziej znanych i jednocześnie najbardziej szkodliwych skutków braku odpowiedniej podaży witaminy C jest szkorbut. W dzisiejszych czasach nie występuje on już zbyt często, ale wciąż się zdarza.