Jakie właściwości zdrowotne ma bazylia?
Bazylia jest jednym z najchętniej wykorzystywanych ziół w kuchni. Sprawdza się zarówno w formie świeżych, jak i suszonych liści. Nadaje potrawom charakterystyczny smak i aromat. Na tym jednak nie kończą się jej zalety. Roślina ta wykazuje pozytywny wpływ na zdrowie. Zobacz, jakie właściwości ma bazylia.
Zioła są wykorzystywane w lecznictwie od wielu lat. Dawniej tylko w medycynie ludowej, dziś także w konwencjonalnej. Są składnikami leków, suplementów diety, a także kosmetyków. Wiele roślin ma bardzo dobrze przebadane właściwości. Są bezpieczne, a ryzyko wystąpienia działań niepożądanych po ich zastosowaniu jest niskie. Mimo to należy je stosować zgodnie z zaleceniami producenta lub lekarza. Jednym z najbardziej znanych ziół używanych na co dzień jest bazylia. Właściwości zdrowotne, które wykazuje, mogą być zaskakujące.
Czym właściwie jest bazylia?
Bazylia jest rośliną, która rośnie przede wszystkim w ciepłym klimacie. W Europie spotkać ją można głównie w krajach basenu Morza Śródziemnego. Osiąga wysokość 30–60 cm. Ma błyszczące, zielone liście o kształcie rombu. Kwitnie w lipcu i sierpniu (kwiaty różowe) oraz wydaje owoce (brązowe niełupki).
Istnieje kilkaset gatunków bazylii. Wśród najbardziej znanych odmian wymienić można bazylię:
słodką – o słodkim (niekiedy słodko-pikantnym) smaku i charakterystycznym zapachu;
cytrynową – o lekko cytrusowym smaku i zapachu;
grecką – z bardzo drobnymi i gęsto rosnącymi liśćmi;
czerwoną – przypominającą bazylię słodką, ale w purpurowym kolorze;
eugenolową – mającą gorzki smak i korzenny aromat.
Każda wymieniona wyżej bazylia ma właściwości, dzięki którym wpływa pozytywnie na organizm człowieka.
Jakie właściwości ma bazylia?
Właściwości bazylii to nie tylko charakterystyczny smak i aromat, które wzbogacają potrawy (zwłaszcza należące do kuchni włoskiej). Dzięki obecnym w niej substancjom można poprawić funkcjonowanie organizmu. Mowa przede wszystkim o olejku eterycznym, który jest pozyskiwany z jej kwiatów, a niekiedy także z całej rośliny. Jest to olejek bazyliowy.
Olejek bazyliowy zawiera linalol, metylochawikol, cyneol, eugenol, limonen i cytren. Obecne są w nim również witaminy (A, C, E, K, kwas foliowy), sole mineralne (wapń, potas, sód, cynk, magnez), oksykwasy tłuszczowe, flawonoidy i garbniki. Ma żółtą barwę, rzadką konsystencję oraz korzenno-kwiatowy zapach (bardzo intensywny).
Bazylia wpływa przede wszystkim na układ pokarmowy. Dzięki niej poprawia się trawienie, a pokarm jest lepiej i szybciej przyswajany. Roślina zwiększa wydzielanie soku żołądkowego i śliny oraz działa przeciwskurczowo. Mówi się także o jej działaniu wiatropędnym i przeciwbólowym. Jeżeli chodzi o zioła na zmniejszenie apetytu, bazylia nie powinna być do nich zaliczana, mimo że wiele osób przypisuje jej taką właściwość.
Bazylia ma także właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne (są one jednak słabe). Może być natomiast wykorzystywana w łagodzeniu bólu migrenowego. Dużo mówi się również o jej działaniu uspokajającym, przeciwdepresyjnym, poprawiającym pamięć i koncentrację oraz wzmacniającym.
Zastosowanie bazylii
Właściwości zdrowotne bazylii powodują, że znalazła ona zastosowanie w łagodzeniu lekkich i umiarkowanych problemów ze strony układu pokarmowego (głównie niestrawności i wzdęć). Możesz stosować ją w celu wyciszenia organizmu lub uspokojenia się (zamiast melisy). Roślina ta sprawdza się również w sytuacji fizycznego lub umysłowego zmęczenia, ponieważ wspomaga regenerację i wzmacnia organizm.
Bazylię możesz wykorzystać przy problemach skórnych, szczególnie przy trądziku pospolitym, ma bowiem właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Wiele osób stosuje też okłady z olejkiem bazyliowym na ukąszenia lub drobne rany.
Mimo że bazylia wykazuje działanie przeciwzapalne, nie znalazła zastosowania we wspomaganiu leczenia chorób przewlekłych związanych z zapaleniem stawów. W ich przypadku lepiej wspomóc się innymi ziołami. Kurkuma na stawy sprawdzi się znacznie lepiej. Jej naturalna substancja – kurkumina – jest najmocniejszym środkiem przeciwzapalnym.
Bazylia świeża czy suszona?
Bazylię możesz wykorzystywać w świeżej lub suszonej postaci. Liście zerwane prosto z krzewu dodawaj do potraw tuż przed ich podaniem. Możesz je także żuć, gdy pojawią się dolegliwości ze strony układu pokarmowego lub poczujesz się zestresowany
Możesz uprawiać bazylię samodzielnie w domu. Wystarczy doniczka, odrobina ziemi oraz nasiona, które kupisz niemal w każdym sklepie ogrodniczym. Musisz jednak pamiętać, że potrzebuje ona dużo światła. Powinna także przebywać w ciepłym pomieszczeniu i mieć stale wilgotne podłoże. Bazylia kiełkuje po około 14 dniach. Gdy osiągnie wysokość kilkunastu centymetrów, możesz zbierać jej liście. Dobrym pomysłem jest także ich suszenie.
- M. Wyszkowska-Kolatko, P. Koczurkiewicz, K. Wójcik, E. Pękala, Rośliny lecznicze w terapii chorób skóry, Postępy Fitoterapii, 2015, nr 3, s. 184–192.
- E. Kuryłowicz, Olejki eteryczne i aromaterapia Jak bezpiecznie wyeliminować powszechne dolegliwości i naturalnie podkreślić swoje piękno, Wydawnictwo Vital, Białystok 2019.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.