Jakie są przyczyny i objawy zawrotów głowy u dziecka?

Na czym polegają zawroty głowy?

Pacjenci przeważnie opisują zawroty głowy, czyli vertigo, jako subiektywne uczucie zachwiania lub nawet utraty równowagi. Najczęściej niepokoi ich, że „kręci im się w głowie”. Vertigo może towarzyszyć utrudniona orientacja w stosunku do otoczenia i oczopląs. Często pojawiają się także objawy z innych układów, np. wymioty, bladość skóry, ból brzucha czy brak apetytu.

Rozpoznanie i ustalenie przyczyny zawrotów głowy może okazać się trudne, zwłaszcza w przypadku dzieci, które nie potrafią jeszcze dokładnie opisać swoich dolegliwości. Wówczas należy zwrócić uwagę na objawy, które mogą sugerować chorobę, np. próby chwytania się podparcia, niezgrabny chód, częste upadki oraz niepokój i płacz.

Jakie są rodzaje zawrotów głowy u dzieci?

Zawroty głowy można klasyfikować w zależności od miejsca, gdzie lokalizuje się choroba. W rozróżnieniu kluczowy jest dokładny opis objawów uzyskany od pacjenta lub jego rodziców. Powinien on uwzględniać charakter dolegliwości, czas ich występowania oraz towarzyszące im okoliczności.

Wyróżnia się:

• Zawroty układowe, które są zazwyczaj spowodowane uszkodzeniem ucha wewnętrznego, a dokładniej błędnika lub nerwu przedsionkowego. Mały pacjent może mieć wówczas wrażenie, że on sam lub jego otoczenie wiruje i się kołysze. Co ważne, przy tego rodzaju zawrotach głowy chory potrafi opisać swoje odczucia i dokładnie określić kierunek pozornego ruchu. Często mogą występować także mdłości, wymioty i lęk.

• Zawroty nieukładowe mogą być wywołane zaburzeniami w obrębie ośrodków równowagi w mózgu. Cechuje je przede wszystkim zachwianie równowagi i niepewność postawy. Przy tego rodzaju zawrotach mali pacjenci nie są w stanie precyzyjnie opisać swoich dolegliwości, niezależnie od wieku czy stopnia rozwoju.

Jakie są przyczyny zawrotów głowy u dziecka?

Zawroty głowy to objaw, który może pojawiać się w przebiegu różnych chorób. Niektóre z nich wymagają szybkiej diagnostyki i terapii, np. guzy mózgu, natomiast inne, takie jak zaburzenia emocjonalne czy migrena, muszą być leczone przewlekle.

Do najczęstszych przyczyn zawrotów głowy u najmłodszych należy zapalenie ucha środkowego. Powikłaniem infekcji przebytej przez małego pacjenta może być uszkodzenie narządu równowagi w uchu. Zapalenie ucha środkowego stanowi częsty problem wśród dzieci, zwłaszcza od 6. do 18. miesiąca życia. Zawrotom głowy mogą wówczas towarzyszyć objawy stanu zapalnego, występowanie ropnej wydzieliny w jamie bębenkowej i dolegliwości typowe dla przeziębienia, np. kaszel.

Inną ważną przyczyną vertigo, która pojawia się przede wszystkim u niemowląt, jest napadowy kręcz karku. Prawdopodobnie stanowi on wczesny etap łagodnych napadowych zawrotów głowy. Podczas ataku, który może trwać od kilku godzin do kilku dni, dziecko pochyla głowę w jedną stronę, wymiotuje i jest niespokojne. Objawy ustępują zwykle samoistnie.

Łagodne, napadowe, położeniowe zawroty głowy występują typowo u dorosłych, ale mogą pojawiać się także u dzieci w wieku szkolnym. Mają charakter napadowy i są spowodowane nagłą zmianą pozycji ciała, np. podczas pochylania się i wstawania. Dobre efekty w leczeniu tego rodzaju zawrotów głowy dają ćwiczenia rehabilitacyjne.

Vertigo może występować podczas napadu migrenowego bólu głowy lub nawet zamiast niego. Często towarzyszą mu wymioty. Migrena dotyczy głównie dorosłych, jednak może pojawiać się także u dzieci w wieku szkolnym i w okresie dojrzewania.

Przyczyną zawrotów głowy u nastoletnich pacjentek może okazać się ciąża. Wahania poziomu estrogenu i progesteronu, zwłaszcza w I trymestrze, wpływają na ogólne funkcjonowanie organizmu, co może m.in. objawiać się wymiotami i zaburzeniami równowagi.

Zawroty głowy mogą występować w przebiegu innych chorób, np. padaczki, w zaburzeniach równowagi wodno-elektrolitowej i w stanach gorączkowych.

Jak należy diagnozować zawroty głowy u dzieci?

Główną rolę w poszukiwaniu przyczyn vertigo odgrywa wywiad uzyskany od rodziców lub chorego. Dodatkowo diagnostyka małego pacjenta z zawrotami głowy powinna obejmować: konsultację laryngologiczną (szczególnie badanie otoskopowe i badanie słuchu) oraz neurologiczną. Niekiedy konieczne są inne specjalistyczne badania w zależności od objawów i wskazań lekarza.